Antik Roma: Gladyatörler, Hannibal ve Spartacus!
İleride dünyanın en büyük imparatorluklarından biri olacak Roma milattan önce 8. yüzyılda kurulmuştur. Antik Roma zaman içinde büyüyen şehir devletleri ile tüm Akdeniz’i kapsayan muazzam bir imparatorluk olmuştur. Roma İmparatorluğu batı ve doğu olarak bölünmeden önce yaklaşık 1200 yıl boyunca varlığını sürdürmüştür.
Roma İmparatorluğu;
Roma’nın kültürel olarak tarihi Antik Yunanlılara dayanır. Özellikle sanat, mimari ve dil açısından Yunanistan’dan izler taşıyan Antik Roma, bu alanda günümüz dünyasında halen önemli bir etkiye sahiptir.
Tarım ve ticarete dayalı bir ekonomiye sahip Roma milattan önceki 1. yüzyıl ve milattan sonraki 1. yüzyıl arasında Akdeniz çevresinde topraklarını hızlı bir şekilde genişleterek bölgenin en büyük devleti haline gelmiştir.
Bir takım gelenekler;
Antik Roma’nın temizlik konusunda mide bulandırıcı gelenekleri vardı. Bunlardan bazıları; idrar ile kıyafetler yıkanır, hep beraber tuvalet yapmak normal sayılırdı. Çok yemek yemek için kusup tekrar yerlerdi. Kölelere her şey yapılabilir ve ergenliğe girmemiş kızlar isterlerse evlendirilirdi.
Gladyatör savaşları;
Antik Roma devletinin en popüler etkinliği gladyatör savaşlarıydı, bir kültür haline gelen bu etkinliğe halkın ilgisi de çok fazlaydı. Milattan sonra 1. yüzyılda yapımı tamamlanan Kolezyum sayesinde bu gösteriler daha da popüler bir hale geldi. Kanlarla yıkanan bu kumlar üzerinde birçok gladyatör savaşı ve gladyatör ile vahşi hayvanların dövüşü gibi gösteriler düzenlendi. Ölümüne geçen bu dövüşler yüzünden on binlerce insan bu dövüşlerde hayatını kaybetmiştir.
Spartaküs;
Milattan önce 109 yılında dünyaya gelmiştir. Liderliği ile dikkat çeken Trakyalı Spartaküs Roma İmparatorluğu tarafından bir rivayete göre haydutluk yaparken yakalanmış ve köle olarak satılmıştır. Milattan önce 73 yılında gladyatör olarak eğitilmeye başlandıktan sonra milattan önce 71 yılında yanına aldığı 78 arkadaşı ile birlikte isyan ederek Batiatus gladyatör okulundan kaçmış ve Vezüv yanardağına sığınmıştır.
Bu isyanı bastırmak isteyen Roma ordusu bu isyancıları kuşatmış ancak Spartaküs ve arkadaşlarının ani bir saldırısı sonucunda yenilmiştir. Daha sonrasında 100 bin kişilik bir köle ordusu kendisine katılmış ve birçok savaş kazanarak Güney İtalya’nın egemeni olmuştur.
Roma Senatosu tehlikenin farkına varmış ve tüm güçlerini Spartaküs’ün üstüne yollamıştır. Spartaküs ve ordusu birkaç savaşı kazandıktan sonra nitekim Marcus Crassus’a yenilmiştir. Bu savaş neticesinde Spartaküs’e ne olduğu bilinmemektedir, savaşta önemli bir yara alıp tanınmamış ya da kaçmış olabilir. Spartaküs’ün cesedine hiçbir zaman ulaşılamamıştır. Ordudan sağ kalanlar ise General Pempeius tarafından çarmıha gerilerek idam edilmiştir.
Hannibal Barca;
Hannibal Barca tüm zamanların en büyük askeri dehalarından biri olarak gösterilir. Antik Roma’nın en büyük düşmanıdır ve yaptığı birçok savaşı kazanmıştır.
Milattan önce 221 yılında Kartaca’nın komutanı olmuş ve Roma ile yapacakları kaçınılmaz savaşta ilk saldırıyı kendisi yapmak istemiştir.
Nitekim Hannibal milattan önce 218 yılında 40’a yakın fili ve 100 bin askeri ile Roma’nın üzerinde yürüdü.
Kendisini durdurmak isteyen Roma ordusunun bir kısmını Trebbia’da adeta yok etti. Roma kentine doğru emin adımlarla yürüyen Hannibal milattan önce 217 yılında Roma’nın ana ordusunu da mağlup etti. Ancak bir sonraki planı Roma’yı kuşatmak yerine bazı şehirlerinde isyan başlatmaktı. Roma ordusu ise savaştan sonra kaçak dövüşmeye başlamış, ancak yolladığı son düzenli birliği de Hannibal karşısında kaybetmiştir.
Savaşın dönüm noktası ise Kartaca’nın Hannibal’a destek vermemesi olmuştur. Ünü artan Hannibal’dan çekinen senato desteğini geri çekmiş ve bu sırada güçlerini toplayan Roma ordusu Hannibal’a karşı ilk zaferini kazanmıştır. Hannibal’ın kardeşi Hasdrubal ise abisine yardım için geldiği İtalya’da Romalılar tarafından baskına uğramış ve Güney İtalya’da öldürülmüştür.
Nitekim destek alamayan Kartacalı Hannibal Romalılar ile anlaşmak mecburiyetinde kaldı ve bu antlaşma ile başkentini de korumuş oldu. Ancak daha sonrasında Hannibal’dan oldukça korkmuş olan Romalılar, Kartaca senatosuna yaptığı baskılar nedeniyle Hannibal’ın görevine son verildi. Daha sonra Hannibal kendi isteğiyle sürgün edildi.
Koskoca Roma İmparatorluğunu yaptığı stratejiler ve kazandığı savaşlar ile dize getiren, tir tir titrenen Kartacalı Hannibal kendi devleti tarafından kıskanılması nedeniyle önü kesilmiş ve bugün tarih bu sebeple farklı yazılmıştır.
Roma İmparatorluğun’un çöküşü;
Batı Avrupa ve Akdeniz çevresinde hüküm süren Roma İmparatorluğu, iç karışıklıklar ve özellikle de göçebe toplulukların akınlarıyla yıpranmaya başlamış, bu tesirler sonucunda da Hispania, Galya ve İtalya’yı içine alan Batı Roma İmparatorluğu 5. yüzyılda bağımsız krallıklara bölünmüştür.
Milattan sonra 15. yüzyıla gelindiğinde ise ayakta kalan Doğu Roma İmparatorluğu veya diğer adıyla Bizans İmparatorluğu Osmanlı Padişahı Fatih Sultan Mehmet Han tarafından İstanbul’un fethedilmesi sonucunda tümüyle yok olmuştur.
