Bilim İçin Ölen Kadın: Marie Curie Kimdir?
Marie Curie doğum adıyla Marie Sklodowska 7 Kasım 1867’de Polonya’nın Varşova şehrinde dünyaya geldi. Üç kız ve bir erkek kardeşi olan Marie, Sofia adlı kız kardeşini tifüs hastalığından kaybetti. Aradan 2 yıl geçtikten sonra 12 yaşında iken bu sefer de annesini veremden kaybetti.
Marie’nin gençliğinde Varşova Kenti Rus yönetimi altında yönetiliyordu. O sıralarda eğitim sistemi nedeni ile kadınların üniversiteye gitmesi yasaktı, bu nedenle Marie eğitim görmek için yurt dışına gitmesi gerekiyordu. Kardeşi Bronya ile çalışarak eğitim için para biriktirdiler.
Ablası Bronya Paris’e tıp eğitimi almaya gitti ve ardından da Marie 1891’de ablasının yanına Paris’e giderek 3 Kasım’da eğitimine başladı. Marie aradan 1,5 yıl geçtikten sonra sınıfın birincisi olarak fizik diplomasını aldı. 1894’te ise matematik alanında ikinci diplomasını alarak 3 yılda iki diploma birden almış oldu.
Pierre Curie ile evliliği;
Marie Sklodowska 1894’de Fizikçi Pierre Curie ile tanıştı. 35 yaşındaki Pierre Curie, Endüstriyel Fizik ve Kimya Okulu laboratuvarının başkanıydı. Marie ve Pierre, ortak bilimsel ilgilerinin de katkısıyla birbirlerine bağlanıp 1895’de evlendiler ve Marie Skłodowska’nın yerini Marie Curie aldı.
Marie, 1897’de radyoaktif ışın üzerinde araştırmalara başladı. Ancak Eylül 1897’de (ileride annesi gibi Nobel ödülü alacak kızı) Irene’in dünyaya gelmesi, çalışmalarına ara vermesine sebep oldu. 1898’de çalışmalarına tekrardan hız veren Marie Curie, toryumun da bu ışınları yaydığını fark etti. Bu noktada eşi Pierre de kendi çalışmalarını bırakarak Marie’ye yardım etmeye başladı ve çift Temmuz 1898’de polonyumu bulduklarını (elementin ismini Marie’nin vatanı olan Polonya’dan esinlenerek koydular) Eylül 1898’de de doğal radyoaktif element radyumu bulduklarını duyurdular.
Nobel ödülleri;
Marie Curie, 1904’de Fransa’da gelişmiş bilim alanında doktora unvanı alan ilk kadın oldu. Aynı yıl kocası ve Becquerel ile paylaştığı Nobel Fizik Ödülü’nü alarak tarihte Nobel Ödülü alan ilk kadın oldu. Ancak ne yazık ki 2 yıl sonra Nisan 1906’da bir kaza sonucu eşi Pierre’i kaybetti.
1911’de radyum ve polonyumun keşfi ve araştırmalarındaki rolünden ötürü Nobel Kimya Ödülü’ne layık görüldü. Böylece tarihte 2 Nobel Ödülü alan ilk kişi oldu ve halen de 2 Nobel’e sahip tek bilim kadınıdır.
Ağır radyasyona maruz kaldı;
Birinci Dünya Savaşı sırasında kızı İrene ile birlikte fizik tedavi uzmanlarına radyoloji ekipmanını nasıl kullanacaklarını gösterdiler ve bu sırada yüksek dozda radyoaktif ışınına maruz kaldılar. Marie Curie’nin radyoaktivite çalışmalarından dolayı, bugün radyoaktivite birimine “Curie” denilmektedir.
Hatta Marie Curie’nin not defterleri bile o kadar fazla radyasyona maruz kalmıştır ki, bu defterler günümüzde kurşun kaplı bölmelerde muhafaza edilip radyoaktif koruma altında incelenmektedir.
1934’de kan kanserinden hayatını kaybettiğinde; hastalığı, aşırı dozda radyasyona maruz kalmasına bağlandı. Bu yüzden de kendisine “Bilim için ölen kadın!” denildi.
