Edmond Halley: Az Bilinen Büyük Bir Deha!

Gök bilimci, jeofizikçi, matematikçi, meteorolog, fizikçi ve mucit olan Edmond Halley 8 Kasım 1656 tarihinde Londra’da dünyaya geldi. Babası sabun yapımcısıydı ve Edmond varlıklı bir aileden geliyordu.
Oxford’u bıraktı;
Edmond Halley çocukken matematik ile çok fazla ilgiliydi. Henüz 17 yaşında iken gezegen yörüngelerini belirleme yöntemi üzerine makaleler yazdı. 18 yaşında iken güneş lekeleri üzerine yaptığı gözlemler ile güneşin kendi ekseni etrafında döndüğünü saptadı, Merkür’ün tutulmasını gözlemledi.
20 yaşında iken Oxford Üniversitesi’ni bırakıp güney yarım küredeki yıldızları incelemek üzere Güney Atlantik’teki St. Helena adasına gitti. Burada 18 ay boyunca 350 kadar yıldızın konumunu belirlemeyi başardı.
1682 yılında Mary Tooke ile evlenerek Islington’a taşındı.
Newton’la buluştu;
Edmond Halley’in yer çekimi konusunda kafasını karıştıran bir takım problemler vardı. Bu sebeple 1684 senesinde Isaac Newton ile bunu tartışmak için bir araya geldi. Newton dünyanın cevap aradığı birçok problemi çok uzun zaman önce çözmüş fakat çözümü dünya ile paylaşmamıştı.

Edmond, Newton’ı araştırmalarını yayımlaması için ikna etti ve 1687 yılında dünyanın bilimsel olarak en önemli kitabı olarak nitelendirilen ”Principia: Doğa Felsefesinin Matematik İlkeleri” Edmond’ın basım masraflarını cebinden karşılaması sonucunda nihayet yayımlandı. Bugün Edmond Halley’in Newton’a yapmış olduğu bu destek, bilim dünyasına verdiği en büyük katkı olarak kabul edilir.
Ancak Edmond Halley bilime yaptığı katkılarıyla ismini çok daha ileriye taşıyacaktı. Bugün Halley Kuyruklu Yıldız’ını hemen hemen herkes bilir, ismi ise Edmond Halley’den gelir.
Halley Kuyruklu Yıldız;
Edmond Halley 1705 yılında yazdığı “Kuyruklu Yıldızlar Astronomisine Toplu Bakış” adlı eserinde bilinen tüm kuyruklu yıldızların yörüngesini hesapladı ve üç tanesinin birbirine benzerliği sebebiyle aynı kuyruklu yıldıza ait olabileceğini ileri sürdü.
Edmond Halley ortalama 75-76 yılda bir iç güneş sisteminden geçen Halley Kuyruklu Yıldız’ının 1758 yılında dünyanın yakınından tekrar geçeceğini bildirdi. Ancak Edmond bunu göremedi, çünkü 14 Ocak 1742 tarihinde vefat etti. Ama Halley Kuyruklu Yıldız 1758 yılında dünyanın yakınından geçti ve o günden sonra ise bu kuyruklu yıldız astronomi dünyası tarafından Halley ismi ile anılmaya başlandı.
Halley Kuyruklu Yıldız en son dünyadan 9 Şubat 1986 tarihinde görülmüştür, bir sonraki öngörülen tarih ise 28 Temmuz 2061’dir.
İnşallah bu güzel manzaraya hepimiz şahit oluruz…
Son olarak Edmond Halley hakkında daha fazla bilgi almak için Cosmos: Bir Uzay Serüveni isimli 13 bölümlük belgeselin 3. bölümünü izleyebilirsiniz.
buy cialis 20mg online order cialis 40mg pills home remedies for ed erectile dysfunction