Okyanus kelimesi Yunancada yaşlılar anlamına gelen Oceanus kelimesinden gelmektedir. Dünya yüzeyinin yaklaşık olarak yüzde 75’i sularla kaplıdır ve bunun büyük çoğunluğunu okyanuslar oluşturur. En büyük okyanus ise Pasifik diğer adıyla Büyük Okyanus’tur.
İşte okyanuslar hakkında az bilinen 10 bilgi;

Okyanus dipleri karanlık mıdır?

Okyanuslarda ışık 200 metreye kadar inebilir. 200 metreden sonra ışık gitgide azalır ve okyanusların 300 metreden daha aşağısı zifiri karanlıktır. Burada bazı hayvanlar ise kendi ışıklarını üretmektedirler. Örneğin fener balığı yüzünün önüne sarkan feneri ile denizin derinliklerinde ışık yayarak küçük balıkları avlarlar. Bu balık ayrıca Akdeniz, Ege ve Marmara’da da yaşarlar. Bu balığın dışında bazı deniz anası türleri, mürekkep balığı türleri ve daha birçok hayvan türü de ışık yayma özelliğine sahiptir.

Okyanuslarda altın;

Okyanusların altında tahmin edilen yaklaşık 20 milyon ton altın bulunmaktadır. Bu tüm dünyadaki insanların elinin altında bulunan altınların yaklaşık 200 katıdır. Fakat bu altınları aramak ve çıkarmak daha maliyetli bir iştir.

Kelp ormanları;

Orman dediğimiz zaman aklımıza ucu bucağı gözükmeyen ağaçlar gelir. Peki okyanuslar altında da ormanlar var mıdır? Elbette vardır, bunlara kelp adı verilir hatta öyle kelpler vardır ki, yeryüzündeki en büyük ormanlarından aşağı yanı kalmaz. Kelp Ormanları okyanuslar altındaki birçok canlıya ev sahipliği yapmaktadır.

Okyanusların keşfi;

Dünyadaki okyanusların %95’i henüz hala keşfedilememiştir. Çünkü okyanuslarda keşif yapmak hiç de göründüğü gibi değil, bugün insanlık Mars hakkında bile daha fazla bilgiye sahiptir. Ayrıca okyanusta yaşayan canlı türlerinin %86’sı da henüz keşfedilememiştir. Kim bilir neler vardır…

Nemo Noktası;

Okyanusun en uzak noktası olarak kabul edilen alana “Nemo Noktası” denir. “Nemo” ismi, Jules Verne’nin Denizler Altında Yirmi Bin Fersah kitabındaki Kaptan Nemo’dan gelir.

Hidrotermal bacalar;

Okyanusların altında su ve gaz fışkırtan bacalar bulunur. Hidrotermal baca adı verilen bu doğal yapıların ağızları 150-200 santigrat derece iken içleri 400 santigrat derecenin üstüne çıkmaktadır. Bu kaynar su etrafında bir çok canlı türü yaşar, bunlardan bazıları; karides, midye, denizyıldızı ve yengeç gibi hayvanlardır.

Okyanus dağları;

Okyanus altında da dağlar bulunmaktadır. Hatta gördüğünüz tüm adalar bir dağın tepesidir. Bazı derin yerlerde su yüzüne çıkamadığı için suyun altında kalmış birçok dağ bulunur. Bunlar arasında bir dağ vardır ki, Everest’ten bile daha uzundur. Bu dağın adı Mauna Kea’dır ve Hawaii’de bulunur. Everest’in uzunluğu 8.848 metre iken Mauna Kea 10.203 metredir. Ancak bu dağın 4205 metresi deniz seviyesinin üstündedir. Eğer ki Mauna Kea okyanusta değil, yeryüzünde olsaydı bugün en yüksek dağ Everest değil, Mauna Kea olacaktı.

Mariana Çukuru;

Okyanusun en dip noktası bildiğiniz gibi 10.994 metre derinliği ile Mariana Çukuru’dur. Bu derinliğe meşhur Titanik, Avatar, Terminatör gibi filmlerin yönetmenliğini yapmış James Cameron özel bir denizaltı ile inmiştir.

Bu araştırma sonucunda Mariana çukurunda yaşayan hayvanlar tespit edilmiştir. Bu neden ilginç derseniz, derinlik arttıkça basınçta artar. Şöyle ki, o derinlikte olmak dünyada sırtınıza binlerce kilogram ağırlığın koyulmasına eşittir diyebiliriz. Bu yüzden burada yaşayan hayvanlar o basınca rağmen hayatlarını sürdürebilmektedir.

Dünyada kaç okyanus var;

Dünyada kaç okyanus vardır. Yok 3 yok 5 yok 7 sürekli kafa karıştırılmaktadır. 3 tane büyük okyanus vardır. Bunlar; Büyük Okyanus diğer adıyla Pasifik Okyanusu’dur ve 168 milyon kilometrekaredir. Diğeri Atlas Okyanusu diğer adıyla Atlantik Okyanusu 85 milyon kilometrekaredir. Bir diğeri ise Hint Okyanusu’dur ve 70 milyon kilometrekaredir.

Bunlara ek olarak Antarktika kıtası çevresindeki Güney Okyanus ve kuzeydeki Arktik Okyanusu’da okyanus olarak tanımlanmaktadır. Güney Okyanusu 21 milyon kilometrekare iken, Arktik Okyanusu 15 milyon kilometrekaredir. Az çok kafanızdan okyanusların büyüklüğü ile ilgili hesap yapmanız adına şöyle bir örnek vereyim, ülkemiz Türkiye 783 bin kilometrekaredir.

Okyanusa atılan çöpler;

Son bilgi olarak okyanuslara atılan plastik ağırlıklı çöplerden bahsetmek en doğrusu olur sanırım. Gezegenimizi her alanda yok etmeye çalışırken okyanuslarda bu konuda kendine düşen payı fazlasıyla almakta. Her yıl ortalama 8-9 milyon ton plastik atık okyanuslara gidiyor. Bu ilerleyen zamanlarda daha da artacağı düşünülüyor.

Plastik atıklar okyanuslardaki canlıların hayatını büyük riske atmakla beraber yaşam alanlarını kısıtlıyor. En çok okyanusu kirleten ülkelerin başında ise Çin geliyor. Umarım bu konuda geri dönüşüme daha fazla önem verilir ve gerekli önlemler en kısa zamanda alınır.

Instagram | Uygulama | YouTube | Destek Ol