Piri Reis Kimdir, Neden İdam Edildi ve Gizemli Harita!
Asıl ismi Muhyiddin Piri Bey olan Piri Reis Karaman’da 1465-1470 yılları arasında (tam doğum tarihi bilinmiyor) dünyaya gelmiştir. Ailesi, Fatih Sultan Mehmet zamanında Karaman’dan, İstanbul’a göç ettirilen ailelerin birindendir. Piri Reis’in ailesi bir dönem İstanbul’da yaşamış ve daha sonra da Gelibolu’ya göç etmiştir.
Denizcilik aileden geliyordu;
Denizciliğe başlamasına vesile olan kişi ise kendisi gibi iyi bir denizci olan amcası Kemal Reis’tir.
Amcasının yanında denizciliği öğrenen Piri Reis, ilerleyen zamanlarda Akdeniz’de (Sicilya, Korsika, Sardunya, Fransa kıyıları) yapmış olduğu seferleri daha sonra dünyaca ünlü olacak ”Kitab-ı Bahriye” kitabında ayrıntılı bir şekilde anlatmıştır. Bu kitap ise denizcilikte kılavuz olarak kabul edilmektedir.
1511 yılında amcası Kemal Reis bir deniz kasasında hayatını kaybedince Gelibolu’ya geri dönmüştür. Barbaros Kardeşler’in idaresi altındaki donanmada halasının oğlu Muhiddin Reis ile birlikte Akdeniz’de bazı seferlere çıkmış, bu dönemde Gelibolu’da kalıp haritaları ve kitabı üzerine çalışmalar yapmıştır.
Bu çalışmalardan sonra Piri Reis 1513 yılında İlber Yarımadası (İspanya, Portekiz), Atlas Okyanusu, Afrika ve Amerika’nın içinde bulunduğu ilk dünya haritasını çizmiştir. 1516-1517 yılları arasında İstanbul’a gelen Piri Reis Osmanlı donanmasının hizmetine girmiş ve rütbe al kısa zamanda rütbe almıştır. Mısır Seferi’ne bir gemi komutanı olarak katıldığı sırada ise Nil Nehri’ni detaylı bir şekilde çizme fırsatı bulmuştur.
Portekizliler ile savaşı ve idam edilişi;
Piri Reis, Kanuni Sultan Süleyman devrinde Portekiz ile devamlı savaş halindeydi. Hint Okyanusu’na 30 civarı gemi ile açılan Piri Reis, kendisinden sayıca iki kat daha fazla Portekiz donanmasını burada yenmeyi başarmıştır. Savaştan kaçan Portekizliler ise Hürmüz adasındaki kaleye sığınmışlardır. Portekizlilerin peşinden giden Piri Reis kalenin etrafını kuşatmış ancak Portekizliler hazırlıklı olduğundan adayı işgal edememiş ve kuşatmayı kaldırılmıştır. Bazı tarihçilere göre ise bu kuşatmanın kaldırılma nedeni Piri Reis’in rüşvet aldığı iddiasıdır.
Daha sonrasında Piri Reis donanması ile Basra’ya geri döndü. Tamir edilmesi gereken donanmayı Basra’da bırakarak ganimet yüklü üç gemi ile Mısır’ın yolunu tuttu. Gemilerden birisi yolda battı. Donanmayı Basra’da bıraktığı için de bu suç sayıldı ve Mısır’da hapsedildi. Mısır Valisi’nden, divana iletilen konuda Piri Reis kuşatmayı kaldırmak ve donanmayı bırakmak suçlarından yargılandı. Kendisini, bakımsız donanma ile denize açılmasının sakıncalarını dile getirerek savunsa da Kanuni Sultan Süleyman’ın fermanı üzerine 1554 yılında Kahire’de boynu vurularak idam edildi.
Gizemli haritaların gün yüzüne çıkması;
Nitekim 375 yıl sonra 1929 yılına gelindiğinde, Piri Reis’in bir takım sırları ortaya çıktı. Topkapı Sarayı’nda genel bir düzenleme yapıldığı esnada, Müdür Halil Ethem Eldem bir takım haritalar buldu. Bu haritalar oldukça eski ve dünya haritalarının parçalarıydı. Ancak Piri Reis’in çizdiği bu haritaların o dönemde çizilmiş olması imkansızdı.
Müzeler müdürü durumu derhal Ankara’ya haber verdi, akabinde Atatürk haritaları inceledi. Daha sonraki yıllarda Kayıp Kıta Mu’nun sırları ile nasıl ilgilenecekse, bu esrarengiz haritaların da üzerine öyle gitti.
Piri Reis’in bu haritasında kuzeyde Grönland, güneyde Antarktika, batıda Florida Yarımadası’na kadar hepsi vardı. Hatta ölçüler, yerler ve şekiller ufak bir derecelik pusula kayması haricinde hepsi doğruydu. Peki Piri Reis bu kadar kapsamlı bu haritayı nasıl çizmişti. Buna ek olarak haritada başka gizemli objeler ve notlar da yer almakta. Çizilen bu resimler ve notlar da bir sonraki içeriğin konusu olsun.
